Spam email là gì? Nguyên nhân và cách chặn email spam

Spam email là gì?

Spam email (hay còn gọi là thư rác, junk mail) là những email không mong muốn được gửi hàng loạt, mà người nhận không đồng ý hoặc không yêu cầu. Loại email này thường chứa nội dung quảng cáo, liên kết lừa đảo, mã độc hoặc đề nghị giả mạo, gây phiền toái và tiềm ẩn nguy cơ bảo mật cao.

Spam email là gì?

Được hiểu là loại email độc hại, tuy nhiên không phải email nào bị đánh dấu spam đều là nội dung mà người dùng không mong muốn. Email được gửi từ các đơn vị uy tín cũng có thể bị hệ thống đẩy vào hòm thư spam nếu email đó vi phạm một số quy chuẩn về email marketing hoặc chứa các nội dung không được phép.

>>> Xem thêm: Email Marketing là gì? Bí kíp làm email marketing hiệu quả

Thư rác được sử dụng với mục đích gì?

Spam email chủ yếu được gửi đi với hai mục đích chính: thương mại và độc hại.

Về mục đích thương mại, spam là công cụ marketing chi phí cực thấp với khả năng tiếp cận hàng triệu người dùng cùng lúc. Dù tỉ lệ phản hồi rất thấp, một vài phần trăm người nhận tương tác vẫn đủ để tạo lợi nhuận, nhất là khi các danh sách email được thu thập sẵn hoặc mua lại. Loại này thường quảng bá sản phẩm, dịch vụ ít phổ biến, như dược phẩm, tiền số, công việc từ xa...

Về mục đích độc hại, spam là phương tiện phát tán malware (ransomware, spyware...), thực hiện các chiến dịch phishing để đánh cắp thông tin cá nhân hoặc tài chính. Các email này thường giả danh tổ chức uy tín hoặc đưa đường link/trang giả, nhằm lừa người dùng tương tác và tải phần mềm độc hại. Spammer lợi dụng botnet để gửi hàng loạt và che dấu nguồn gốc gửi thư, khiến việc lần truy nguồn trở nên khó khăn.

>>> Xem thêm: Cách tạo email theo tên miền trên Google miễn phí

Các hình thức Spam Email thường gặp

Spam email xuất hiện dưới nhiều hình thức đa dạng, từ những quảng cáo phiền toái đến các chiêu trò lừa đảo tinh vi. Dưới đây là 6 loại spam email thường gặp nhất

Quảng cáo thương mại

Những email này được gửi hàng loạt với mục đích quảng bá sản phẩm, dịch vụ mà người nhận không hề đăng ký. Dù đôi khi vô hại, song chúng gây gián đoạn và phiền toái khi xuất hiện quá thường xuyên. Doanh nghiệp thường tích hợp sẵn mục “Opt‑in” (đăng ký) trong biểu mẫu để tiếp thị chi phí thấp, khiến nhiều người vô tình nhận quảng cáo khi không mong muốn..

Cảnh báo chống virus giả mạo

Email giả mạo gọi là cảnh báo máy tính bị nhiễm virus, kèm đường dẫn yêu cầu tải phần mềm “diệt virus”. Thực chất, đây là cách để cài mã độc vào thiết bị người dùng, rất nguy hiểm nếu người nhận nhấp vào liên kết đính kèm.

Các hình thức Spam Email thường gặp

Email giả mạo – Spoofing / Phishing

Email Spoofing: Kẻ xấu mạo danh các tổ chức hoặc cá nhân uy tín (ngân hàng, công ty…) bằng cách dùng logo, định dạng email thật để lừa người dùng.
Phishing: Khi ẩn chứa các liên kết hoặc tệp nguy hiểm, yêu cầu nhập thông tin cá nhân/mật khẩu. Một biến thể tinh vi gần đây là Spear Phishing – tấn công nhắm trúng mục tiêu cụ thể như CEO, giám đốc để lừa chuyển tiền.

Thông báo trúng thưởng

Email nói rằng “bạn đã trúng thưởng” rồi yêu cầu bạn click vào liên kết hoặc cung cấp thông tin cá nhân để nhận giải. Đây là hình thức spam để chiếm dữ liệu người dùng hoặc đánh lừa chuyển tiền.

Lừa đảo tiền bạc / từ thiện giả

Email giả danh người thân, tổ chức từ thiện, kêu gọi quyên góp vì hoàn cảnh khó khăn hoặc thiên tai. Lợi dụng lòng nhân ái, kẻ gian gieo niềm tin để trục lợi tài chính trái phép

Tại sao bạn lại nhận được Email Spam?

Spam email xuất hiện trong hộp thư của bạn không phải ngẫu nhiên. Các lý do phổ biến khiến bạn liên tục nhận thư rác phải kể đến như:

Email của bạn bị lộ hoặc bán do vi phạm dữ liệu

Khi một tổ chức bị lộ dữ liệu, email của bạn có thể bị hacker truy cập và bán trên “dark web”. Họ dùng đến marketing spam, phishing hoặc scam để khai thác danh sách này.

Email được thu thập tự động từ trang web công khai

Các công cụ tự động (web spiders) quét internet để thu thập email được public trên diễn đàn, website, mạng xã hội, bình luận... Sau đó spammer thêm vào các danh sách gửi mail hàng loạt.

Email được bán hoặc chia sẻ mà bạn không hay biết

Bạn có thể đã cung cấp email khi đăng ký nhưng không đọc kỹ điều khoản. Email sau đó bị chia sẻ hoặc bán cho bên thứ ba và dẫn đến việc nhận spam từ các công ty mà bạn chưa từng tương tác.

Các tài khoản cũ không còn dùng nhưng vẫn kích hoạt gửi mail

Nếu bạn từng đăng ký nhiều dịch vụ, bỏ quên tài khoản, các nền tảng đó vẫn có thể gửi mail quảng cáo hoặc lôi bạn vào danh sách marketing. Việc không hủy đăng ký khiến bạn tiếp tục nhận spam.

Bạn click vào link spam hoặc nhấn Unsubscribe trong email lừa đảo

Việc nhấp vào link hoặc nút Unsubscribe trong email giả mạo sẽ xác nhận địa chỉ email của bạn còn hoạt động, khiến spammer nhắm tiếp. Đôi khi đó còn là cách cài mã độc vào thiết bị.

Bí quyết ngăn chặn Spam Email hiệu quả

Spam email không chỉ gây phiền toái mà còn tiềm ẩn nguy cơ lừa đảo, mã độc. Web4s sẽ chỉ bạn các giải pháp tối ưu giúp hạn chế thư rác, bảo vệ thông tin cá nhân và tăng hiệu quả quản lý hộp thư:

Bật và tùy chỉnh bộ lọc spam nội bộ

Các dịch vụ email như Gmail, Outlook và ProtonMail đều trang bị bộ lọc spam cơ bản. Bằng cách kích hoạt, điều chỉnh mức độ lọc và đánh dấu các email nghi ngờ, bạn giúp hệ thống học và chặn hiệu quả hơn trong tương lai.

Báo cáo và chặn địa chỉ gửi spam

Tiến hành “Report spam” nếu nhận được thư rác và tạo bộ chặn (Block) các địa chỉ hoặc domain này. Hành động này giúp mỗi thư gửi từ nguồn xấu tự động được ngăn chặn ở các lần sau.

Sử dụng email alias hoặc địa chỉ email dùng một lần

Tạo các alias (bí danh) hoặc địa chỉ dùng một lần khi đăng ký dịch vụ trực tuyến. Khi alias bị spam, bạn dễ dàng hủy hoặc xóa mà không ảnh hưởng hộp thư chính.

Bí quyết ngăn chặn Spam Email hiệu quả

Giữ email chính kín đáo, tránh công khai

Spammer dùng bot dò quét các địa chỉ email trên web. Hạn chế hiện công khai, ẩn trong bcc hoặc sử dụng kỹ thuật “address munging” (viết “yourname at example dot com”) giúp giảm đáng kể khả năng bị thu thập.

Không nhấn link hoặc nút “Unsubscribe” trong email lạ

Nút hủy đăng ký trong email không rõ nguồn có thể khiến bạn bị đánh dấu “đang hoạt động” và spammer xác nhận địa chỉ. Thay vào đó, hãy báo cáo là spam hoặc block thay vì tương tác

>>> Xem thêm: Cách cấu hình Catch-All Email siêu tốc trong 3 phút

So sánh điểm khác biệt chính giữa Spam vs Phishing

Cả spam và phishing đều là những email không mong muốn nhưng cách tiếp cận và mức độ nguy hiểm của chúng thì khác nhau. Dưới đây là bảng tóm lược giúp bạn dễ dàng nhận biết và xử lý chính xác.

Tiêu chí	Spam Email	Phishing Email
Định nghĩa	Thư rác không mong muốn, gửi hàng loạt đến nhiều người, thường mang tính quảng cáo hoặc chia sẻ nội dung đại trà.	Email lừa đảo tinh vi, giả dạng tổ chức hoặc cá nhân uy tín nhằm chiếm đoạt dữ liệu cá nhân/tài chính.
Mục đích chính	Quảng bá sản phẩm, dịch vụ, thu hút lượt truy cập hoặc lôi kéo click link không cá nhân hóa.	Lừa người nhận cung cấp mật khẩu, số thẻ, mã OTP, hoặc tải phần mềm độc hại.
Cách gửi	Gửi đại trà, không phân biệt; nội dung thường mô phỏng thư quảng cáo.	Gửi có chủ đích, nhắm đến cá nhân hoặc tổ chức cụ thể (spear‑phishing), sử dụng kỹ thuật xã hội hóa.
Mức độ nguy hiểm	Gây phiền nhiễu, mất thời gian; hiếm khi gây thiệt hại nặng nề.	Rất nguy hiểm, có thể mất tiền, thông tin, hoặc tài khoản.
Dấu hiệu nhận dạng	Tiêu đề mang tính quảng cáo, thường chứa từ khóa khuyến mãi (ví dụ: “FREE”, “GIẢM GIÁ”), không đề cập đến thông tin cá nhân.	Có dấu hiệu cấp bách (ví dụ: “Tài khoản bị khóa”), yêu cầu nhập thông tin hoặc click link ngay lập tức, địa chỉ gửi giả mạo.
Cách phòng tránh	Dùng bộ lọc spam, chặn nguồn, không tương tác với email lạ.	Kiểm tra kỹ sender, không click link, xác thực qua kênh chính thống, bật xác thực đa yếu tố.

Cách tránh email bị liệt vào spam cho người gửi hợp pháp

Bạn có đang gặp phải vấn đề gửi thư email hợp pháp hoặc các email quảng cáo nhưng bị đánh dấu spam. Sau đây Web4s sẽ bật mí cho bạn các thủ thuật để tránh email bị đưa vào mục thư rác hiệu quả.

Sử dụng tiêu đề và tên người gửi minh bạch, chuyên nghiệp

Tiêu đề email nên phản ánh chính xác nội dung thư, tránh gây hiểu lầm hoặc giật tít quá mức. Hãy dùng tên người gửi là thương hiệu hoặc doanh nghiệp chính thức để tạo sự tin tưởng. Không để trống dòng tiêu đề và tuyệt đối tránh tên gửi chung chung như “marketing”, “no-reply”, vì dễ bị lọc spam.

Tránh từ ngữ gây kích hoạt bộ lọc spam

Không nên sử dụng những từ nhạy cảm như “duy nhất”, “miễn phí”, “giảm giá sốc”, “100% hiệu quả”, “click ngay”,... Những từ này thường bị các hệ thống mail đánh dấu là spam vì thường xuất hiện trong các thư rác. Nội dung nên trung tính, rõ ràng, tránh phóng đại hoặc gây hiểu nhầm.

Cách tránh email bị liệt vào spam cho người gửi hợp pháp

Ghi rõ địa chỉ người gửi

Email hợp pháp cần có phần địa chỉ rõ ràng ở chân trang hoặc trong chữ ký, gồm tên doanh nghiệp, địa chỉ, số điện thoại (nếu có). Điều này giúp tăng tính minh bạch và phù hợp với quy định pháp luật. Ngoài ra, nếu là email quảng cáo, bạn nên ghi rõ đây là “email quảng bá” hoặc có mục đích tiếp thị để người nhận không nhầm lẫn.

Tuân thủ quy chuẩn trình bày nội dung

Tránh lạm dụng viết hoa, màu sắc lòe loẹt, font chữ khác biệt hoặc quá nhiều ký tự đặc biệt (!!!, $$$,…). Nội dung nên trình bày gọn gàng, dễ đọc, có cấu trúc rõ ràng và mang tính cung cấp thông tin hữu ích, thay vì chỉ quảng cáo đơn thuần. Cần tránh các chủ đề nhạy cảm như chính trị, giới tính, hay các vấn đề gây tranh cãi.

Bắt buộc có đường dẫn hủy đăng ký rõ ràng

Cần chèn link hủy đăng ký dễ nhìn và hoạt động ổn định. Tốt nhất bạn nên hướng dẫn người dùng cách hủy đăng ký trong phần cuối email, không chỉ đơn thuần là một dòng “unsubscribe”. Quá trình này phải được xử lý tự động hoặc do bộ phận hỗ trợ thực hiện trong vòng 10 ngày.

Gửi đến đúng đối tượng (opt-in) và quản lý danh sách sạch

Chỉ gửi email cho người đã đăng ký nhận thông tin hoặc thể hiện rõ mong muốn. Danh sách gửi cần được “làm sạch” thường xuyên — loại bỏ email không tồn tại, người dùng không tương tác, hoặc phản hồi tiêu cực. Việc này không chỉ giảm tỷ lệ bounce mà còn giúp xây dựng uy tín người gửi.

Tuân thủ tiêu chuẩn kỹ thuật: SPF, DKIM, DMARC

Thiết lập đầy đủ 3 bản ghi xác thực này trong hệ thống tên miền giúp nhà cung cấp dịch vụ email xác minh bạn là người gửi hợp pháp, giảm đáng kể nguy cơ bị đưa vào mục Spam.

Lưu ý: Không có công thức nào đảm bảo 100% email luôn vào hộp thư chính. Tuy nhiên, nếu bạn tuân thủ nghiêm túc các quy định về nội dung, kỹ thuật gửi và minh bạch danh tính, cơ hội lọt vào spam sẽ giảm đi rõ rệt.

>>> Những bài viết liên quan:

- Điểm tên 7 nhà cung cấp email tên miền giá rẻ, uy tín nhất

- Email automation là gì? Tầm quan trọng của tự động hóa email marketing

Lời kết

Việc hiểu rõ Spam email là gì, nguyên nhân bạn nhận được chúng và cách ngăn chặn hiệu quả sẽ giúp bảo vệ hộp thư, tiết kiệm thời gian và tránh những rủi ro không đáng có. Hãy chủ động áp dụng các biện pháp lọc thư rác, chỉ chia sẻ email với nguồn đáng tin cậy và thường xuyên kiểm tra hộp thư để giữ môi trường email an toàn, hiệu quả.

THÔNG TIN LIÊN HỆ